Themaproject

Circulaire zon-PV-systemen

De grootschalige installatie van zonnepanelen is nodig voor de energietransitie, maar gebruikt veel materiaal. Dit biedt kansen voor een circulaire aanpak.

Waarom is dit een belangrijk thema?

Maar liefst 8.9 miljoen zonnepanelen werden in 2020 geïnstalleerd in Nederland. Dit is goed nieuws voor de energietransitie. Maar zonnepanelen gebruiken ook schaarse materialen. Door de wereldwijde snelle groei van duurzame energie neemt de vraag naar deze materialen snel toe. Geopolitieke risico’s kunnen in de toekomst de levering van deze grondstoffen in gevaar brengen. De schaarste aan grondstoffen kan een risico gaan opleveren voor de energietransitie. Het is daarom zonde om de materialen in zonnepanelen zomaar verloren te laten gaan als de panelen afgedankt worden. Zonnepanelen maar ook (onderdelen van) zonne-installaties kunnen ingezet worden voor hergebruik via refurbishment of upgrades geholpen door nieuwe businessmodellen. Ook aan de recycling is nog veel te verbeteren.

Circulariteitsdoelen

In het Nationaal Programma Circulaire Economie 2023-2030 zijn de volgende effectdoelen opgenomen: een bijdrage aan 2,2 Mton CO2-reductie (scope 1 en 2) en een bijdrage aan het verbeteren van de leveringszekerheid van de maakindustrie. Naast deze algemene bijdragen wordt specifiek gestreefd naar zonnepanelen met een kleine CO2-footprint (>50 procent reductie scope 3) en minder milieu-impact als vermindering van impact van (zeer) zorgwekkende stoffen (lood, PFAS) op de Nederlandse/Europese markt.

 

Om de effectdoelen te realiseren, wordt op de volgende circulariteitsdoelen ingezet:

  • Economische levensduurverlenging en hergebruik van panelen en componenten (huidige generatie en nieuwe generatie panelen)
  • Hoogwaardige circulaire verwerking van vrijkomende zon-pv-panelen
  • Zonnepanelen vrij van toxische stoffen beschikbaar

 

Deze circulariteitsdoelen hangen samen met het behalen van de onderstaande prestaties:

1. Faciliterend EU speelveld voor circulaire zon-PV-systemen
2. Inzameling en hoogwaardige verwerking van EoL-PV-panelen, omvormers, bekabeling en onderconstructie is georganiseerd
3. 100 procent traceerbaarheid van materialen in waardeketens in 2030 is gerealiseerd
4. Er zijn ambitieuze inkoopcriteria ingevoerd
5. Creëren experimenteerruimte voor innovatieve partijen met duurzame panelen maar met minder bewezen track record
6. Hoogwaardige grondstoffenterugwinning en, waar zinvol, levensduurverlenging en hergebruik, worden gefaciliteerd en waar nodig genormeerd
7. Dakhuur en grondrechten worden in lijn met economische levensduur PV-park vergund/uitgegeven
8. Organiserend vermogen in PV-sector t.a.v. duurzaamheid en circulariteit is ontwikkeld

 

Lees verder in het NPCE (paragraaf 3.4.3, pagina 109-113)

Waar werken wij al aan?

In 2020 hebben we een kennisdossier waarin we samenvatten waarom circulariteit belangrijk is en welke kansen het biedt: het Kennisdossier Circulaire Zonnepanelen.   Op 5 februari 2021 organiseerden we het webinar Businesskansen Circular & Solar met onder meer de  Highlights Circo Track Circulaire Zonnepanelen door Marien Korthorst  en de resultaten van het Onderzoek Kansen in PV recycling en repowering – door Sara Wieclawska, TNO. Bekijk de registratie van de webinar onderaan deze pagina. M2I onderzocht voor ons de stand van zaken rond materialen en technologie voor circulaire zonnepanelen met als uitkomst een rapport met kansen en uitdagingen (mei 2021).

 

Na deelname aan de Circulaire Zonne-energie Helpathon (mei 2021) hebben we de volgende acties opgepakt:

  • We ondersteunden de ontwikkeling van de nationale ‘Buyer Group’ voor duurzame zonnepanelen, om gezamenlijk aan de slag te gaan met ontwikkeling van een marktvisie- en strategie en deze vervolgens te implementeren.
  • We zijn  in gesprek gegaan met partijen die stappen willen zetten in verwijderingsbijdrage, inzameling van oude zonnepanelen en partijen in de markt gaat selecteren voor recycling (liefst zo hoogwaardig mogelijk). Hierbij betrokken we relevante overheidspartijen om te zorgen voor een sluitend registratie systeem.
Document

Kennisdossier: Circulaire Zonnepanelen

Welke circulaire kansen biedt de enorme opkomst van zonnepanelen?

Open document

Document

Kansen en uitdagingen voor circulaire Zon PV met focus op materiaal en technologie

Studie door M2i naar bestaande materiaal- en technologiekennis voor hergebruik en recycling van PV producten, ism UPCM en Provincie Zuid-Holland.

Open document

Document

Kennisnotitie Zonnepanelen Circulair

Stand van zaken circulariteit van zonnepanelen, opgesteld door CE Delft in opdracht van Provincie Zuid-Holland.

Open document

Zonne-energie speelt een belangrijke rol in de energietransitie. Op dit moment liggen…

Lees meer

Over ongeveer 15 jaar zijn de eerste zonneparken aan het einde van…

Lees meer

In Europa bestaan nog niet of nauwelijks bedrijven die met succes zonnepanelen…

Lees meer

Het rendement is vergelijkbaar met ’traditionele panelen’ van aluminium en glas. Maar de lichtgewicht zonnepanelen van Solarge zijn 100 procent recyclebaar en stoten in het productieproces een kwart minder CO2 uit. Daarnaast zijn ze twee keer zo…

Ga naar interview

Het oogt strak, je bespaart bouwmateriaal én je wekt elektriciteit op. “Mensen weten nog niet dat designgevels met zonnepanelen bestaan”, zegt architect Marloes van Heteren, die samen met productontwerper en kunstenaar Reinier Bosch aan de wieg stond…

Ga naar interview

“Dat je onderdelen ook in Nederland kunt laten reviseren, zit nog niet echt tussen de oren van fabrikanten, installateurs en particulieren.”   HR Premium Parts verkoopt al jaren gereviseerde onderdelen van cv-ketels en ventilatiesystemen. Mede om de…

Ga naar interview

Document

Kansen en uitdagingen voor circulaire Zon PV met focus op materiaal en technologie

Studie door M2i naar bestaande materiaal- en technologiekennis voor hergebruik en recycling van PV producten, ism UPCM en Provincie Zuid-Holland.

Open document

Document

Kennisdossier: Circulaire Zonnepanelen

Welke circulaire kansen biedt de enorme opkomst van zonnepanelen?

Open document

Document

Kennisnotitie Zonnepanelen Circulair

Stand van zaken circulariteit van zonnepanelen, opgesteld door CE Delft in opdracht van Provincie Zuid-Holland.

Open document

Webinar Businesskansen Circular & Solar